Jarmuż niejedno ma imię
Jarmuż kędzierzawy to najczęściej spotykana odmiana. Jego mocno potargane i kędzierzawe liście mają kolor jasno lub ciemno zielony. Zwykle są twarde, a łodygi włókniste. Zdecydowanie najozdobniej prezentuje się odmiana Scarlet. Liście mają kolory od purpurowych po głęboko fioletowy. Trzecią, dość powszechnie znaną odmianą jarmużu, jest jarmuż toskański o długich i wąskich liściach. Ze względu na ciemnozielony kolor, który niekiedy wpada w niebieski, bywa nazywany jarmużem czarnym. I tak, jak bogata jest kolorystyka jarmużowych liści, tak bogaty jest zasób ich wartościowych składników.
Jarmuż jest prawdziwą skarbnicą błonnika, białka, witamin (najwięcej C i K), soli mineralnych (przede wszystkim wapnia i potasu), oraz silnego przeciwutleniacza - sulforafanu. Jakie zatem korzyści niesie stosowanie jarmużu w diecie?
Jarmuż zapobiega nowotworom
Wspomniany już sulforafan to przeciwutleniacz o silnym działaniu antynowotworowym. Jedzenie jarmużu może uchronić przed chorobami nowotworowymi płuc, prostaty, jelita grubego. Aby w pełni wykorzystać te właściwości, jarmuż powinien być gotowany tak jak brokuły, czyli na parze, maksymalnie przez 3-4 minuty.
Ponadto, jarmuż zapobiega rakowi piersi, ponieważ zawiera indole, hamujące wydzielanie aktywnych estrogenów. Ale to nie jedyne przeciwutleniacze, które zawiera jarmuż. Kolejne to karotenoidy (beta karoten, luteina, zeaksantyna), które mogą obniżyć ryzyko raka pęcherza moczowego, przełyku, krtani i jamy ustnej. Ponadto, wspomagają oczyszczanie organizmu, tworząc połączenia z częścią toksycznych związków, co ogranicza ich wchłanianie do tkanek. Jarmuż zapobiega nowotworom również dzięki zawartości witaminy K, hamującej rozwój raka piersi, jajników, pęcherzyka żółciowego, okrężnicy czy wątroby.
Jarmuż wspiera układ sercowo-naczyniowy
Jarmuż zawiera potas, wapń, witaminę C (wśród warzyw mają jej więcej tylko natka pietruszki i papryka). Potas sprawia, że naczynia krwionośne są bardziej drożne, a to obniża ciśnienie krwi. Wapń wspomaga prawidłowy przepływ krwi do wszystkich tkanek ciała. Witamina C hamuje utlenianie "złego" cholesterolu LDL (zapobiega miażdżycy), uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne, bierze udział w wytwarzaniu krwinek czerwonych (zapobiega anemii). Wspomniana już witamina K odgrywa ważną rolę w procesie krzepnięcia krwi (obniża ryzyko krwotoków i przyspiesza gojenie się ran).
Jarmuż chroni przed wrzodami
Zawarty w jarmużu sulforafan niszczy bakterie Helicobacter pylori, które mogą się stać się przyczyną rozwoju wrzodów żołądka i dwunastnicy i innych zaburzeń układu pokarmowego (m.in. zapalenia błony śluzowej żołądka).
Jarmuż dba o zdrowe oczy
Jarmuż to kopalnia beta-karotenu, z którego organizm wytwarza związek, biorący czynny udział w procesie widzenia - witaminę A. Tym samym, jarmuż zapobiega wystąpieniu "kurzej ślepoty" i chroni przed zespołem suchego oka. Ponadto, zawarte w jarmużu luteina i zeaksantyna dbają o stan plamki żółtej, bo są głównymi składnikami jej pigmentu. Jarmuż w diecie chroni siatkówkę oka (zapobiega uszkodzeniom jakie powodują wolne rodniki).
Jarmuż na odporność
Według amerykańskiego aktora Kevina Bacona "dzień bez jarmużu to jak dzień bez słońca". I trudno się nie zgodzić. Jarmuż znajduje się w samej czołówce skali ANDI (skala ANDI - Aggregate Nutrient Density Index - ocenia produkty według tego, jak dużo składników pokarmowych dostarczają organizmowi w przeliczeniu na każdą kalorię). W skali od 1 do 1000 punktów jarmuż otrzymał pełny 1000! Witaminy, jakie zawiera w największych ilościach to: witamina C, B6, A, K, tiamina, ryboflawina i niacyna, a minerały: wapń, żelazo, fosfor, magnez, potas, cynk i sód.
Czy jarmuż jest dla każdego?
Jarmuż jest bogaty w szczawiany, dlatego powinny go unikać osoby z kamicą szczawianową. Ponadto, surowy powoduje wzdęcia i gazy ( ugotowany jest mniej wzdymający). Jarmuż dostarcza goitrogenów, które mogą mieć wpływ na metabolizm jodu (prowadzą do obniżenia stężenia w organizmie), dlatego osoby z chorą tarczycą powinny zachować ostrożność. Każdy, kto chce wzbogacić swoją dietę w to niesamowite warzywo, ale ma wątpliwości, czy przyniesie to więcej pożytku, czy szkody, może skorzystać z porady dietetyka. Ale gdzie go znaleźć? Wystarczy wejść na stronę Centra Dietetyczne Naturhouse i znaleźć najbliższy punkt (a jest w czym wybierać) i umówić się na konsultację z profesjonalistą od zdrowego żywienia.
Masz swoją opinię na ten temat? Tu jest miejsce, gdzie możesz ją wyrazić! Pisz, komentuj i dyskutuj. Pamiętaj o tym, że nie będą tolerowane niecenzuralne wypowiedzi i wulgaryzmy.
